Możliwość obniżenia lub podwyższenia alimentów odnosi się do sytuacji kiedy posiadamy już ugodę lub orzeczenie sądu w zakresie przyznanych alimentów.
Należy jednak wiedzieć, że nie w każdej sytuacji Sąd zmieni wysokość alimentów. Aby do tego doszło musi nastąpić tzw. zmiana stosunków. Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi wprost, że „W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”.
Kodeks nie definiuje co oznacza „zmiana stosunków” lecz orzecznictwo w tym zakresie jest tak bogate, że można przyjąć, że do zmiany stosunków zachodzi np. w następujących okolicznościach:
1) istotnego zwiększenia lub zmniejszenia możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji;
2) istotnego zwiększenia lub zmniejszenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego;
3) wyjścia przez uprawnionego ze stanu niedostatku;
4) ustania możliwości zarobkowych zobowiązanego;
5) uzyskania przez dziecko możliwości do samodzielnego zaspokajania swoich potrzeb, czego nie należy wiązać z samym faktem osiągnięcia pełnoletniości;
6) powstania nadmiernego uszczerbku dla rodziców świadczących alimenty na rzecz pełnoletniego dziecka;
7) braku starań pełnoletniego dziecka w uzyskaniu samodzielności w przypadku alimentów świadczonych przez rodziców na rzecz tego dziecka;
8) powstania nadmiernego uszczerbku dla zobowiązanego do alimentów brata lub siostry oraz jego najbliższej rodziny;
9) sprzeczności trwania dalszej alimentacji z zasadami współżycia społecznego;
10) istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza;
11) upływu czasu połączonego z istotnym wzrostem wysokości wydatków uprawnionego dziecka;
12) zaistnienia zmiany w sferze osobistej zobowiązanego do alimentacji rodzica polegającej na tym, że zobowiązanemu do świadczeń urodziło się kolejne dziecko;
13) powierzenia władzy rodzicielskiej zobowiązanemu do alimentacji w formie renty pieniężnej i rozpoczęcia częściowej realizacji tego obowiązku w naturze;
14) zawarcia małżeństwa przez osobę uprawnioną do alimentacji;
15) nawiązania konkubinatu przez zobowiązanego do alimentacji, co wpływać może korzystnie na ocenę jego możliwości majątkowych;
16) zaprzeczenia ojcostwa przez zobowiązanego do alimentów mężczyzny.
Przepisy nie regulują jaki czas musi upłynąć od zasądzenia alimentów by można było zmienić ich kwotę. W tym przypadku liczy się bowiem to czy nastąpiła opisana powyżej zmiana stosunków – jeśli tak to możemy wystąpić z pozwem.
Warto wiedzieć, że istnieje możliwość zmiany świadczeń alimentacyjnych za okres poprzedzający wytoczenie powództwa (złożenie pozwu) ale jest ograniczona, ponieważ istnieje tylko wtedy, gdy po stronie uprawnionego do alimentacji pozostały z tego okresu niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte względem osoby trzeciej na zaspokojenie tych potrzeb.
Brak jest również ograniczeń co do ilości wszczynanych przez daną osobę spraw o zmianę wysokości świadczenia alimentacyjnego.
Pozew o podwyższenie lub obniżenie alimentów składa się do Sądu Rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego lub dziecka.
Pozew jest zwolniony z opłaty.
Do pozwu należy załączyć niezbędne dokumenty, które będą potwierdzały, że zaszła zmiana stosunków uzasadniająca zmianę wysokości alimentów.
W pozwie możliwe jest złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia.
Uwzględniając powództwo, sąd w sentencji wyroku zmienia orzeczenie lub umowę dotyczącą obowiązku alimentacyjnego, nawiązuje więc do takiego orzeczenia lub umowy, i w sposób niebudzący wątpliwości określa zakres dokonanej zmiany.
Jeśli zastanawiasz się czy w Twoim przypadku możliwa jest zmiana wysokości zasądzonych/ustalonych w ugodzie alimentów, umów się na konsultację.
E-mail:
Święty Marcin 11A/4
61-803 Poznań