Zgodnie z art. 1561 ustawy Kodeks postępowania cywilnego, w miarę potrzeby na posiedzeniu przewodniczący może pouczyć strony o prawdopodobnym wyniku sprawy w świetle zgłoszonych do tej chwili twierdzeń i dowodów.
Ww. przepis stanowi, że pouczenie to może obejmować w szczególności wyrażenie poglądu co do:
Rozwiązanie wprowadzone do Kodeksu postępowania cywilnego stanowi nowość w procesie cywilnym. Dotychczas Sąd miał bowiem możliwość wypowiedzenia się co do wyniku sprawy dopiero w rozstrzygnięciu ją kończącym. Aktualnie już na wcześniejszym etapie, Sąd może wyrazić swój pogląd co do stanu sprawy.
Co jest bardzo istotne, pouczenie powinno być oparte o dowody i twierdzenia, które strony podniosły do momentu jego wygłoszenia.
Sąd nie jest związany swoim pouczeniem co oznacza, że końcowy wynik sprawy może być inny aniżeli z niego wynikający.
W mojej praktyce wielokrotnie zdarzyło mi się już, że przewodniczący korzystając z uprawnienia wynikającego z omawianego przepisu, wyraził swoje zdanie co do toczącego się postępowania.
Dla przykładu, w sprawie o podwyższenie alimentów, sędzia po przeanalizowaniu dowodów zauważył, że koszty utrzymania małoletniego dziecka są tak duże, że dochodzona pozwem kwota jest jak najbardziej zasadna. W konsekwencji, strona przeciwna się zreflektowała i za zgodą mojej klientki zawarliśmy ugodę na kwotę wynikającą z pozwu. Strony zaoszczędziły swój czas i pieniądze.
Innym razem Sąd w sprawie o zasiedzenie pouczył strony o tym jakie jest dominujące orzecznictwo co do kwestii merytorycznej istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym, strony były już świadome jakie jest stanowisko sędziego w danym zakresie – co pozwoliło nam obrać odpowiedni kierunek w sprawie.
Konkludując, w mojej ocenie opisane rozwiązanie należy ocenić pozytywnie. Strony w przypadku odpowiedniego pouczenia mogą bowiem rozważyć czy podtrzymują swoje twierdzenia, czy składają dalsze dowody oraz mają o wiele mniej wątpliwości co do tego jaki mógłby być przyszły wynik. Jak pokazuje praktyka, częstokroć takie pouczenie wystarczy by strony zawarły ze sobą ugodę wiedząc jaki może być wynik końcowy. Myślę, że pouczenie ma przede wszystkim wpływ na psychiczne nastawienie stron, które czasami pomimo pouczeń pełnomocników i dobrych rad, chcą walczyć za wszelką cenę, mając nadzieję na wygraną do samego końca tj. aż do wydania orzeczenia kończącego sprawę.
E-mail:
Święty Marcin 11A/4
61-803 Poznań